BİZİM PARTİ TÜZÜĞÜ
BÖLÜM I
GENEL İLKELER
A. KURULUŞ ve AMAÇ 12/12/ 2024
Kuruluş
Madde 1 – Bizim Parti, bu tüzüğe ekli listede açık kimlikleri yazılı kurucular tarafından 12/12/2024 günü kurulmuştur.
Parti’nin kısaltılmış adı BİZİM PARTİ’dir.
Parti’nin genel merkezi, Ankara’dadır.
Partinin simgesi “Kırmızı kalp üzerinde beyaz ay yıldız” resmi ve ‘BİZİM PARTİ’ yazılıdır.
Amaç
Madde 2 – BİZİM PARTİ’nin amacı;
Milli Mücadele ruhuyla; cumhuriyetimizin kuruluş felsefesiyle, kendi değerleriyle, demokrasiye, adalete, değerlerimize bağlı bir toplumun oluşmasını sağlayarak, muasır medeniyeti yaşayan bir ülke haline getirmek.
Siyasal Anlayış:
Madde 3 – BİZİM PARTİ:
Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının öncülüğünde kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli olan; tam bağımsızlık, cumhuriyetçilik, ulusalcılık, halkçılık, devletçilik, laiklik ve devrimcilik ilkelerine, evrensel insan haklarına, evrensel hukuka, temel özgürlüklere, gerçek demokrasiye; eşitlik ve sosyal adalet anlayışına dayanan ve ülkenin ekonomik, toplumsal, kültürel kalkınmasına, ülkenin üniter yapısının korunmasına, canlı haklarına önem veren ve bilimsel çalışmalara öncelik veren partidir.
Temel İlkeler
Madde 4 – BİZİM PARTİ’nin gücü, aklı özgürleşmiş, bağımsız düşünebilen, bilinçli, sorumlu ve yurtsever üyelerinden ve Türkiye Cumhuriyeti halkından gelir.
BİZİM PARTİ’ de temel öge, kuruculuk, üyelik ve gönüllülüktür. Kurucular ve üyeler, siyasal yaşamda görev almayı onurlu bir toplum hizmeti sayarlar. Siyasal görevleri, toplumun ve halkın yararına hizmet alanları olarak anlar; siyaseti halka hizmet ve halkın sorunlarını çözme çabası olarak kabul ederler.
Üyeler, ortak aklın ve ortak başarının erdemine inanır ve Partiyi büyütmek için birlikte çaba gösterirler.
BİZİM PARTİ’de görev ya da yetkisine bakılmaksızın her üyesi ile birlikte vardır. Parti görevleri, parti içi demokrasi ilkeleri, tüzük kuralları ve siyasi partiler kanunu içinde her üyeye açıktır.
Parti, üyelerinde bu nitelikleri geliştirmek için parti içi eğitime önem verir.
Parti, hiçbir biçimde cinsiyet, ırk ve inanç ayrımcılığı yapmaz.
Sanata ve sanatçılara önem verir.
Parti, engelli yurttaşların Partiye katılmaları ve etkin rol almaları için gerekli çalışmaları yapar.
BÖLÜM II
KURUCU ÜYELİK:
BİZİM PARTİ’nin kuruluşunda her Türk vatandaşı, yasaların verdiği sınırlar dâhilinde kurucu olabilir.
Partinin çalışmalarında etkin görev alabilir ya da göreve talip olabilir. Kurucu üye yaşadığı şehirde parti çalışmalarında aktif görev almayı kabul eder.
ÜYELİK
A. ÜYELİĞİN BAŞLAMASI
Başvuru:
Madde 5 – Siyasi Partiler Kanunu’ndaki koşulları taşıyan ve bu Tüzüğün koyduğu kuralları benimseyen her Türkiye Cumhuriyeti yurttaşı, BİZİM PARTİ’ye üye olabilir.
Üyelik başvurusu, üyelik başvuru belgesiyle, ilçe, il ve Genel merkez yönetimlerine, partinin yetkilendirdiği kişilere ve bilgisayar ortamında açılan başvuru yerlerine yapılır.
Başvuruda yapılacak işlemler, başvuru belgesinde yer alacak bilgiler ile belgenin çoğaltma, dağıtma, tutulma ve kullanma biçimi, üyeliğe geçiş süreci ile başvuru yerleri yönetmelikle düzenlenir.
Üyeliğe Giriş:
Madde 6 – Üyelik, il ilçe başkanlıkları veya genel sekreterliğe yazılı müracaat ile başlar. Üyelik müracaatı yapılacak ilk toplantıda, başvuru yaptığı yerin yönetimince değerlendirilir ve karar verilir. Üyeliğe kabul edilmeyenlere gerekçesi yazılı olarak bildirilir.
İl ve İlçe başkanlıklarına yapılan üyelik başvurusu otuz gün içinde Genel Sekreterliğe ulaştırılmak zorundadır.
Parti içi eğitim üyeliğin gereğidir. Üyelerin alacakları eğitim Merkez Yönetim Kurulu tarafından programlanır. Merkez Yönetim Kurulu, eğitim programını kendisi uygulayabileceği gibi, il ve ilçe başkanlıklarını da görevlendirebilir.
Üyelere Genel Sekreterlikçe bastırılan üye kartı verilir.
B. ÜYELERİN HAK ve YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Üyelerin Hakları:
Madde 7 – BİZİM PARTİ üyelerinin partiden gerçekleştirilmesini isteyebilecekleri haklar şunlardır:
a) Tüzük ve programlarda yer alan konuların gerçekleştirilmesini isteme hakkı,
b) Organlara seçme ve seçilme hakkı,
c) Organ ve birimlerden görev isteme ve katılım hakkı,
ç) Parti’nin tüzük, program ve politikaları ile ülke sorunları konusunda öneride bulunma hakkı,
d) Parti’nin işleyişi ile ilgili bilgilenme hakkı,
e) Eğitilme hakkı.
Üyelerin Yükümlülükleri:
Madde 8 – BİZİM PARTİ üyelerinin Partiyle ilgili yükümlülükleri şunlardır:
a) Miktarı Tüzük’te belirtilen ödentisini düzenli olarak ödemek,
b) Partinin tüzük, program ve politikalarını izleyip öğrenmeye çalışmak,
c) Toplumsal yaşamın ve parti görevlerinin gerektirdiği yetenekleri kazanmaya çalışmak,
ç) Partinin düzenlediği eğitim çalışmalarına eğitici ya da eğitilen olarak katılmak,
d) Parti’nin tüzük, program ve politikalarını anlatarak partiye yeni üyeler kazandırmak,
e) Seçimlerde partiye ve partinin adaylarına oy kazandıracak çalışmalar yapmak,
f) Siyasal çalışmalarda hukuk ve ahlâk kuralları ile parti ilkelerine uymak,
g) Kişilere değil, program ve tüzükte öngörülen siyasal düşünce ve ilkelere bağlı olarak siyaset yapmak,
ğ) Yasa, tüzük, program, yönetmeliklerle ve parti organlarınca verilen diğer görevleri yerine getirmek.
C. KAYITLARIN TUTULMASI
Parti Kütüğü:
Madde 9 – Üyelikle ilgili bütün işlemlerde tek geçerli kaynak BİZİM PARTİ Kütüğüdür.
Parti üyeleri ve çeşitli nedenlerle üyeliği sona erenlerle ilgili bilgileri içeren Genel Merkez üye kayıt dosyasına “Parti Kütüğü” denir. Parti Kütüğü’nden hiçbir bilgi silinemez.
İlçe ve il örgütlerinde üye listeleri başvuran üyelerin incelemesine açık tutulur.
Parti Kütüğü’nün düzenleme, tutulma ve Kütük’ten yararlanma biçimi Parti Kütüğü Yönetmeliği ile belirlenir.
Üye Kayıt Defterleri:
Madde 10 – Üye başvuruları ve kayıtları, ilçe başkanlıklarında, Genel Sekreterce hazırlanmış ve ilçe seçim kurulu başkanlığınca onaylanmış defterlere kaydedilir.
İlçe başkanlıkları, Genel Sekreterce yasaların, yetkili kamu makamlarının ve Parti Kütüğü’nün gerekli gördüğü bilgileri içerecek biçimde düzenlenen ve ilçe seçim kurulunca onaylanan üye kayıt defterlerini kullanır.
Üye kayıt defteri, Genel Sekreter tarafından hazırlanan her ilçe üyelerini içermek üzere Parti Kütüğü’nün ilgili bölümünden oluşturularak hazırlanan ve ilçe seçim kurulunca onaylanan listedir.
İlçe üye kayıt defteri ile Parti Kütüğü’nün çelişmesi durumunda, Parti Kütüğü’ndeki bilgiler geçerlidir.
Ç. ÜYELİK İŞLEMLERİ
Üyeliğe İtiraz:
Madde 11 – Geçmiş yaşamı ile partinin amaç ve tüzüğüyle çelişen eylemlerde bulunan, siyasi olarak ahlaksızlığı tescilli olan, yüz kızartıcı fiil ve eylemlerde bulunmuş olan, kişilerin üyeliklerinin merkez yönetim kurulu tarafından onaylanması durumunda bu tip üyeliklerin iptali için her üye zaman sınırı olmaksızın üyeliğe karşı Merkez Yönetim Kuruluna yazılı olarak itirazda bulunabilir. Yapılan itirazlar Merkez Yönetim Kurulunca karara bağlanır. Merkez Yönetim Kurulu kararlarına karşı parti meclisinde itiraz edilebilir. İtiraz üzerine parti meclisinin vereceği kararlar kesindir.
Merkez Yönetim Kurulu Kararı ile Üye Yazımı:
Madde 12 – Parti yararı gerekli görüldüğü durumlarda Genel Başkanca, Merkez Yönetim Kurulu ve parti meclisi üyelerince önerilenler, Merkez Yönetim Kurulu kararı ile üye yazılabilirler.
Yer değiştirme:
Madde 13 – Kayıtlı olduğu ilçeden ayrılan üye bir ay içinde taşındığı ilçe başkanlığına başvurarak üyelik kayıtlarının getirilmesini ister.
Yer değişimi aynı ilçe tarafından ilgili örgüt birimlerine ve Genel Sekreterliğe yazılı olarak bildirilir.
Birden çok ilçede üye olunamaz. Bu yasağa aykırı davranılması durumunda, Siyasi Partiler Kanunu kuralları uygulanır.
Üyelikten Ayrılma:
Madde 14 – Partiden ayrılmak isteyen üye, il veya ilçe başkanlığına yazılı olarak başvurur. Yönetim kurulu, istemin ve imzanın kendisine ait olduğunu belirledikten sonra durumu bir hafta içinde ilgiliye, il yönetimine ve Genel Sekreterliğe yazılı olarak bildirir.
Üyelikten ayrılan kişiden parti kimlik kartını geri vermesi, varsa diğer yükümlülüklerini yerine getirmesi istenir. Yükümlülüklerini yerine getirmeyenler için yasal yollara başvurulur.
Üyeliğin Düşürülmesi:
Madde 15 – Parti üyeliği, disiplin kurulu kararı ile üyelikten çıkarılma; yasada aranan üyelik niteliklerinin kaybedilmesi; bir başka partiye üye olma ve ölüm durumlarında düşer.
Üyelikten çıkarılma kararı ilgiliye bir hafta içinde yazılı olarak bildirilir.
……………………………………………………………………………………….
BÖLÜM III
ÖRGÜTSEL YAPI
A. PARTİ ÖRGÜT VE ORGANLARI
Örgüt:
Madde 16 – Parti Örgütü; Kurultay, Parti Meclisi, Akademik Kurul Meclisi, Genel Başkanlık, Merkez Disiplin Kurulu, merkeze bağlı komisyonlar, Bölge Başkanlıkları, İl Başkanlıkları, İlçe Başkanlıkları, İl ve İlçe Yönetim Kurulu, il disiplin kurulları, il örgütüne bağlı komisyonlar, ilçe örgütüne bağlı komisyonlar belde, mahalle ve köy temsilcilikleri, TBMM Parti grubu milletvekilleri, TBMM parti grubu tarafından oluşturulan komisyonlar, il genel meclisi ve belediye meclis üye grupları ve belediye başkanlarından ve partili belediye başkanlarının oluşturdukları birliklerden oluşur.
Örgüt kademeleri aşamalı olarak genel merkeze bağlıdır.
Genel Merkez Organları:
Madde 17 – Parti’nin genel merkez organları şunlardır:
a) Büyük Kurultay
b) Parti Meclisi
c) Yönetim Kurulu
e) Akademik Kurul
f) Genel Başkan
g) Merkez Disiplin Kurulu,
h) Denetleme Kurulu
i) Engelliler Kurulu
J) Gençlik Kurulu
K) Hayvan Hakları ve Çevre Bilinci Kurulu.
Seçimli organların görev süresi üç yıldır.
Parti, bunlar dışında parti yönetim kurulu kararıyla yan ve yardımcı kuruluşlar, yardımcılar, birimler ve danışma kurulları oluşturabilir.
B. BÜYÜK KURULTAY
Oluşumu:
Madde 18 – Partinin en yetkili karar organı olan Büyük Kurultay; Genel Başkan, Parti Meclisi üyeleri, Merkez Disiplin Kurulu üyeleri, Denetim Kurulu Üyeleri, Bölge Başkanları ve yönetim Kurulu Üyeleri, İl – ilçe Başkanları ve Yönetim Kurulu Üyeleri, Engelliler Kurulu, Hayvan Hakları ve Çevre Bilinci Kurulu, Köy Birimleri ile Partili Bakanlar, milletvekilleri, Parti Kurucuları, Partili Belediye Başkanları’nın katılımıyla yapılır.
Büyük Kurultayın Toplanması:
Madde 19 – Büyük Kurultay üç yılda bir olağan toplanır. Gerek görülen hallerde parti meclisi kararıyla bir yıl ertelenebilir.
Parti Meclisi kararı ya da Büyük Kurultay delegelerinin beşte birinin yazılı çağrısı ile 45 gün içinde olağanüstü toplanır.
Yeterli çoğunluk sağlanamaması durumunda ikinci toplantı bir gün sonra çoğunluk aranmaksızın yapılır.
Ülkenin içerisinde bulunacağı savaş, anarşi, terör, doğal afet vs. olağanüstü hallerde büyük kurultayın yapılmasına fiziki olanaklar oluşturulamıyor olması durumlarında parti meclisinin kararıyla Büyük kurultay iki kez 1 er yıl ertelenebilir.
Görev ve Yetkileri:
Madde 20 – Büyük Kurultay’ın görev ve yetkileri şunlardır:
a) Partinin gelir gider kesin hesabını kabul ya da reddetmek,
b) Genel Başkanı, Parti Meclisini ve Merkez Disiplin Kurulunu seçmek,
c) Parti Tüzüğünü değiştirmek,
d) Parti Programını görüşüp onaylamak,
e) Parti Meclisinin aklanıp aklanmamasına karar vermek,
f) Yasaların ve Tüzüğün verdiği başka görevleri yapmak, yetkileri kullanmak.
Görüşme ve Karar:
Madde 21 – Büyük Kurultay’ı, Genel Başkan, o yoksa Genel sekreter, o yoksa hazırda bulunan en yaşlı parti meclisi üyesi, parti meclisinden hiç kimsenin hazırda olmaması hallerinde hazırda bulunan en yaşlı üye kurultayı açar.
Genel Başkan genel başkanın olmadığı hallerde büyük kurultayı açan üye, önce kurultay başkanlık divanının seçimini sağlar. Divan bir başkan, iki başkan yardımcısı, üç yazmandan oluşur. Divan, önce genel başkana genel başkanın olmadığı hallerde büyük kurultayı açan üyeye söz verir.
Yasalarda ve bu tüzükte aksine bir hüküm bulunmadıkça Büyük Kurultay’da kararlar, katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
Parti, Tüzük ve Programı’nda değişiklik yapılmasına ilişkin olan veya parti politikasını ilgilendiren konularda karar alınmasına dair önerileri karara bağlamak için, bunların Genel Başkan, Parti Meclisi üyeleri , il başkanları veya kurultay üyelerinin en az yirmide biri tarafından yazılı olarak ileri sürülmüş olması gerekir. Divan tarafından öneriye ilişkin olarak öneri sahiplerine söz verilebilir. Bu öneriler, kurultayca karara bağlanır. Büyük Kurultayın aldığı kararlar kesindir.
Parti politikalarının belirlenmesine, örgütün görüşlerinin yansımasını sağlamak için Parti Meclisi doğrudan doğruya ya da il örgütlerinden gelip bu organlarda tartışıldıktan sonra hazırlanarak Büyük Kurultay’a sunulacak rapor ve karar tasarıları ile Parti Meclisi tarafından kurulmasına karar verilmiş komisyonların adları, Genel Sekreterlik tarafından kurultay tarihinin duyuruluşu ile birlikte il başkanlıklarına ve TBMM Parti grubuna gönderilir. Oluşturulacak komisyonlar için Parti Meclisi ve TBMM grubu ikişer, temsilciyi görevlendirir isimlerini genel sekreterliğe yazılı olarak bildirir; iller de ise hangi kurultay delegelerinin hangi komisyonlara katılacaklarını il başkanlıkları Genel sekreterliğe yazılı olarak bildirirler. İl ve ilçe örgütleri ve temsilcilikler kendi bölgelerinde toplantılar yaparak rapor ve karar tasarılarına ilişkin önerileri görüşebilirler, bunları yazılı metin haline dönüştürebilirler.
Komisyonlarca hazırlanan raporlarla karar tasarıları büyük kurultayda görüşülerek karara bağlanır.
Parti organlarına seçim, yargı gözetiminde, çarşaf liste, gizli oy, açık sayım yöntemine göre yapılır. Seçimde bilgisayar, internet ve diğer teknolojik olanaklardan yararlanılabilir.
Parti organlarında görev almak isteyen her üye divana ismini yazdırır, görev almak isteyen üyelerin tamamının adı soyadı dikkate alınarak liste hazırlanır. Liste hazırlanırken adı ve soyadı alfabetik sıraya göre liste edilir. Oy kullanacak üyeler oy verecekleri kurulun üye sayısının en az yarısı kadar üyeyi işaretlemek zorundadır.
Aynı aileden ana baba, eş ve çocuklar ile teyze, amca hala gibi 1. derece akrabalar seçime katılabilirler ancak aynı organda görev alamazlar.
Büyük Kurultay kararları tüm parti üyelerini bağlar, bu kararlar basın ve diğer yollarla en geç on beş gün içerisinde örgüte ve kamuoyuna duyurulur.
C. GENEL BAŞKANLIK
Genel Başkan:
Madde 22 – Genel Başkan, Büyük Kurultay’a katılan üyelerin % 30’unun önerisi ile aday olanlar arasından, Büyük Kurultay delegelerinin salt çoğunluğun oyuyla gizli oylamayla seçilir. İlk oylamada sonuç alınamazsa, ikinci oylamada en çok oyu alan genel başkan seçilir, Parti meclisi kararıyla konu ve uzmanlık alanına göre gerekli sayıda genel başkan yardımcısı görevlendirilebilir. Genel Başkan’a bulunmadığı zamanlarda yerine genel sekreter vekâlet eder.
Merkez Yönetim Kurulu ve Parti Meclisi toplantılarına genel başkan, başkanlık eder. Genel Başkan’ın bulunmadığı hallerde genel sekreter, bu mümkün olmazsa en yaşlı merkez yönetim kurulu üyesi başkanlık eder. Merkez yönetim kurulundan hiç kimsenin olmaması halinde parti meclisinin en yaşlı üyesi başkanlık eder.
Genel Başkanlığın istifa, ölüm vs. herhangi bir nedenle boşalması durumunda, Büyük Kurultay toplanıncaya kadar Genel başkanlık görevi, en geç bir hafta içerisinde, yönetim kurulu tarafından seçilen başkan yürütür. Yönetim kurulunca seçilen başkanının istifası ya da ölümü durumunda, yönetim kurulu yeniden geçici başkan seçimini yapar. Yönetim Kurlu’nun geçici başkan seçimine kadar, en yaşlı parti üyesi genel başkanlık görevini geçici olarak yürütür. Yeni genel başkan, Büyük Kurultay’ı olağan hallerde kırk beş gün içinde savaş seferberlik doğal afet, anarşi terör ve kaos, sıkıyönetim ilanı gibi olağanüstü hallerde ise bir yıl içinde toplantıya çağırır.
Görev ve Yetkileri
Madde 23 – Parti tüzel kişiliğini Genel Başkan temsil eder.
Genel Başkan, Büyük Kurultay ve disiplin kurulu dışında tüm organların başkanıdır. Disiplin kurulu dışında, her kademedeki yönetim birimini, kurulu, organı ve görevlileri, birlikte ya da ayrı ayrı toplantıya çağırabilir.
Genel Başkan, Parti örgütünün ve organlarının, yasa, tüzük, program ve büyük kurultay kararları doğrultusunda düzenli ve verimli çalışması için her türlü önlemi alır, çalışmalar yapar, yaptırır, izler.
Ç. PARTİ MECLİSİ
Oluşumu:
Madde 24 – Parti meclisi; Merkez Yönetim Kurulu ve Bölge Başkanları ve yönetim kurulu, il-ilçe başkanları ve yönetim kurullarından oluşur. Bölge Başkanlıkları yönetim kurulu yedek üyeleri, Parti Meclisi Yedek Üyesidir.
Asıl üyeliklerden boşalma olması durumunda ön sıradaki yedek üye parti meclisi üyeliğine getirilir.
Parti Meclisi, altı ayda bir olağan, Genel Başkanın, Merkez Yönetim Kurulu’nun ve kendi üyelerinden üçte birinin yazılı önerisi üzerine Genel Başkan’ın çağrısı ile bir hafta içinde olağanüstü toplanır.
Parti Meclisi’nin sekreterya görevini Genel Sekreterlik yapar. Gündem Genel Başkan’ın ve üyelerin görüşleri alınarak Genel Sekreterlik tarafından hazırlanır,
Parti Meclisi üyeleri, her yıl mal bildirimlerini o yılın ocak ayı içerisinde Genel Başkanlığa teslim ederler.
Parti meclisi üyeliklerinin istifa, üyeliğin düşürülmesi ve ölüm gibi hallerde boşalması durumunda, Merkez Yönetim Kurulu olması halinde yedek üyelerden ilk sırada olan, Bölge Başkanı olması durumunda bölgenin alfabetik sırasındaki ilk ilin il başkanı, Parti Meclisi üyesi olur.
Büyük kurultayda seçilerek görevlendirilen parti meclisi üyelerinin 14 tanesinin değişmesi durumunda olağan hallerde 45 günde olağanüstü hallerde bir yıl içerisinde Büyük kurultay toplanır.
Görev ve Yetkileri:
Madde 25 – Parti Meclisi’nin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Parti programını, büyük kurultay kararları ile seçim bildirgelerini topluma benimsetmek için gerekli hedefleri belirlemek, çalışma programının ilkelerini saptamak,
b) Parti programı, Büyük Kurultay kararları ve seçim bildirgeleri doğrultusunda iç ve dış gelişmelerle ilgili politika ve stratejileri belirlemek,
c) Hükümet kurmaya, hükümete katılmaya, hükümetten çekilmeye cumhurbaşkanı adayı belirlemeye karar vermek,
ç) Seçimlere katılıp katılmamaya karar vermek, önseçim başta olmak üzere aday saptama yöntemini belirlemek, seçim bildirgelerini onaylamak,
d) uluslararası kuruluşlara üye olmaya karar vermek,
e) Genel Başkanı, Genel Sekreter’i, Genel Sayman’ı 2\3 oyla genel başkan yardımcılarını ve diğer Merkez Yönetim Kurulu üyelerini salt çoğunlukla seçmek,
f) Merkez Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan yönetmelik tasarılarını görüşüp karara bağlamak,
g) Yıllık bütçe, bilanço ve kesin hesabı inceleyip kabul etmek,
ğ) Merkez Yönetim Kurulu’nca hazırlanan Büyük Kurultay gündemini görüşüp karara bağlamak,
h) Genel Başkan’ın ya da parti meclisi üyelerinin üçte birinin yazılı önerisi ile Merkez Yönetim Kurulu üyelerini, gizli oyla ve salt çoğunlukla görevden almak,
I) Genel Başkan’ın ya da parti meclisi üyelerinin üçte birinin yazılı önerisi ile 2\3 çoğunlukla ve gizli oyla genel sekreter ve genel saymanı görevden almak,
İ) Genel Başkan’ın ya da parti meclisi üyelerinin üçte birinin yazılı önerisi ile 2\3 çoğunlukla ve gizli oyla genel başkan yardımcılarını görevden almak,
j) Genel Başkan’ın, Merkez Yönetim Kurulu’nun ya da parti meclisi üyelerinin üçte birinin, Merkez disiplin kurulunun yazılı önerisi üzerine disiplin cezalarının kaldırılmasına karar vermek,
k) Taşınmaz malların alımına ya da satışına karar vermek,
l) Yasaların, tüzüğün ve programın verdiği diğer görevleri yapmak, yetkileri kullanmak.
D. MERKEZ YÖNETİM KURULU
Oluşumu
Madde 26 – Merkez Yönetim Kurulu, Genel Sekreter ve Genel Saymanla birlikte Parti Meclisi üyeleri arasından seçilen 15 kişiden oluşur.
Üyeliklerin herhangi bir nedenle boşalması durumunda, Parti Meclisi üyeleri arasından yenilerini seçer.
Merkez Yönetim Kurulu üyeleri Genel Başkan ve Genel Sekreterle işbirliği halinde görev yaparlar.
Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, bu kurulda yapılacak görev tanımlarına ve işbölümüne göre, örgütlenme ve programdaki çalışma alanlarından birini ya da birkaçını yürütmek, kendine bağlı birim ve komisyonları yönetmekle yükümlüdürler.
Görev ve Yetkileri:
Madde 27 – Parti’nin en üst yönetim ve yürütme organı olan Merkez Yönetim Kurulu’nun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Büyük Kurultay’ın ve parti Meclisi’nin verdiği görevleri yapmak,
b) Parti Tüzüğü, Programı ve yönetmeliklere uygun olarak kendi içinde gerekli iş bölümünü yapmak ve çalışma programlarını hazırlayıp uygulamak,
c) Kendi üyelerinin, ve çalışma birimlerinin önerdiği projeleri görüşüp karara bağlamak,
ç) Parti Meclisi’nin gündemini hazırlamak,
d) Tüzük, program ve yetkili organ kararlarının gerektirdiği harcamaları yapmak,
e) Büyük Kurultay’a sunulacak çalışma raporu, kesin hesap ve bütçe önerilerini hazırlayıp Parti Meclisi’nin görüşüne sunmak,
f) Yönetmelik ve karar tasarılarını hazırlayarak Parti Meclisi’ne sunmak,
g) Örgütlenme ile Çalışma Programı’nda yer alan etkinlikleri yönlendirmek, bu konudaki ortak çalışmaları yürütmek için gerekli birim ve komisyonları oluşturmak, Parti üyelerini veya üye olmayan uzmanları görevlendirmek,
ğ) Üç ayda bir parti meclisine çalışmalar hakkında rapor vermek
h) Yasaların, tüzüğün ve üst organların verdiği diğer işleri yapmak.
E. GENEL SEKRETERLİK
Genel Sekreter:
Madde 28 – Genel Sekreter, Parti Meclisi üyeleri arasından, gizli oy açık sayım ve üçte iki oyla seçilir. İlk turda üçte iki oyla seçilememe durumunda 2. turda en çok oyu alan genel sekreter olur.
Örgütün başvurma yazışma, kayıtların tutulması ve haberleşme yeri, Genel Sekreterlik’tir.
Genel Sekreter, Merkez Yönetim Kurulu kararı ile parti meclisi içinden gerek gördüğü sayıda genel sekreter yardımcısı görevlendirilmesini isteyebilir; görevlendirilen genel sekreter yardımcılarının görev alanları yazılı olarak düzenlenir.
Genel sekreterliğin ölüm üyelikten düşürülme ve istifa gibi nedenlerle boşalması halinde parti meclisi içerisinden yenisi gizli oy açık sayımla seçilir.
Görev ve Yetkileri
Madde 29 – Genel Sekreter, Genel Başkan’a ve merkez yürütme kuruluna bağlı olarak görev yapar.
Görevleri şunlardır:
a) Parti’nin örgütlenmesi ile ilgili çalışmalara dair yazışmaları yapmak, haberleşmeyi sağlamak.
b) Merkez Yönetim Kurulu kararlarını uygulanmasını sağlamak, Merkez Yönetim Kurulu’ya karar tasarıları ve öneriler sunmak,
c) Partiyi mahkemelerde, devlet dairelerinde, özel ve tüzel kişilere karşı temsil etmek,
ç) Genel Merkez’e personel alımı konusunda Genel Başkan ve Genel Sayman’ın görüşünü alarak kadro tahsisi için Merkez Yönetim Kurulu’na öneride bulunmak,
d) Yasa, tüzük ve yönetmelikle kendisine verilen diğer görevleri yapmak.
F. GENEL SAYMANLIK
Genel Sayman:
Madde 30 – Genel Sayman, Parti Meclisi tarafından kendi üyeleri arasından gizli oy açık sayım ve üçte iki oyla seçilir. İlk turda üçte iki oy alınamaması halinde 2. turda en çok oyu alan üye genel sayman seçilmiş olur. Parti meclisi kararıyla gerekli sayıda genel sayman yardımcısı görevlendirilebilir. Genel saymanın yokluğunda genel başkanın görevlendirdiği genel sayman yardımcısı geçici olarak genel saymanlığa vekâlet eder.
Genel sayman, Parti gelir ve giderlerinin yetkili kurulların kararına dayalı olarak toplanması ve harcanması ile açıklık ve dürüstlük ilkelerinin gerekli kıldığı her tür önlemi almak ve uygulamaları yapmakla yükümlüdür. Genel Sayman, bu uygulamalardan Genel Sekreterle birlikte bütün örgüt birimlerine karşı yetkili ve sorumludur.
Genel Sayman, Parti Meclisi üyelerinin sözlü ve yazılı sorularına yazılı olarak on beş gün içinde yanıt verir.
Görev ve Yetkileri:
Madde 31 – Genel Saymanın görev ve yetkileri şunlardır:
a) Parti gelirlerini yasal yoldan arttırmak.
b) Yıllık bütçe tasarılarını, yılsonu bilançosunu ve kesin hesabı hazırlayıp Merkez Yönetim Kuruluna sunmak.
c) Harcamaları usulüne göre yapmak.
ç) Alımına yetkilendirdiği mal ve hizmetleri satın almak.
d) Parti mal varlığının ve demirbaşlarının korunmasını ve kullanımını gözetmek.
e) Partinin gelir ve harcamaları konusunda yetkili organları ve örgütü bilgilendirmek.
f) Yasaların, Tüzüğün, yönetmeliklerin verdiği diğer görevleri yapmak.
g
G. MERKEZ DİSİPLİN KURULU
Oluşumu:
Madde 32 – Merkez Disiplin Kurulu, Büyük Kurultayca seçilen yedi kişiden oluşur, Kurultay, üç de yedek üye seçer.
Kurul, resmi sonuçların alınmasından sonra bir hafta içinde en yaşlı üyenin başkanlığında toplanarak iş bölümü yapar.
Ölüm üyeliğin düşmesi veya istifa hallerinde yedek üyelerden yedek üyeliklerin tamamının boşalması halinde ise partideki en yaşlı üye bir sonraki kurultaya kadar görev yapar.
Kurulda hukukçu olması hallerinde, başkanlık görevi hukukçu kimliği olan üyeye verilir. Şayet birden fazla hukukçu olması hallerinde seçim yapılır.
Görev ve Yetkileri:
Madde 33 – Merkez Disiplin Kurulu’nun yetki ve görevleri ile çalışma esasları, Parti Meclisi tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
H. GENEL MERKEZİN ÖTEKİ BİRİM VE KURULUŞLARI
AKADEMİK PARTİ KURULU:
Madde 34 – Ülkemizin saygın akademisyenlerinden oluşur. Kendi alanlarında uzman akademisyenlerin, Merkez Yönetim Kurulu kararıyla görev alması istenir. Her meslekten bir ya da birkaç akademisyenin olmasına özen gösterilir. Merkez Yönetim Kurulu kararıyla sayısı, yetki ve görevleri arttırılabilir.
Madde 35 – AKADEMİK PARTİ KURULU’NUN GÖREVLERİ:
a)Partinin hazırladığı ve hayata geçireceği hizmetlerin yasalarını ve yönetmeliklerini hazırlamak.
b) Yapılacak hizmet ve çalışmalarla ilgili devletin üstleneceği yükü belirlemek.
c) Program ve hizmetlerin Anayasa’ya, hukuka ve kamuya uyumlu olmasını sağlayacak yasaları hazırlamak.
d) Yapılacak hizmetlerle ilgili yasa ve yönetmeliklerin ön hazırlıklarını yapmak.
e) Çalışmaların sonuçları konusunda Genel Başkanı, Merkez Yönetim Kurulu’na bilgi vermek.
BÖLÜM IV:
MERKEZ DIŞI ÖRGÜTLER
1.BÖLGE BAŞKANLIKLARI:
Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Akdeniz, Ege, İç Anadolu, Marmara, Batı ve Doğu Karadeniz Bölgeleri ile İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli, Antalya, Gaziantep illerinden oluşur. Nüfus yoğunluğu artması durumunda Merkez Yönetim Kurulu kararıyla yeni bölge başkanlıkları oluşturulabilir.
2. BÖLGE BAŞKANLIKLARI OLUŞUMU:
Coğrafi bölgelerde; il ve ilçe başkanlıkları ve yönetim kurullarınca üç yıllığına seçilir.
Bölge Başkanlıklarına Türkiye Cumhuriyeti doğumlu her vatandaş aday olabilir.
Aday olma özellikleri, Merkez Yönetim Kurulunca belirlenmiş özelliklerde olmalıdır.
Bölge Başkanlığı Yönetim Kurulu coğrafi bölgelerdeki il başkanlarından oluşur.
Büyük şehirlerdeki Bölge Başkanlarını ilçe başkanları ve yönetim kurulu üyeleri seçer.
En çok üç yardımcısı olabilir.
Yönetim Kurulu, ilçe başkanlarından oluşur.
Başkanlar dilediğinde yardımcılarını il veya ilçe başkanı olmayanlardan seçebilir.
Ancak birinci yardımcısı kadın olacaktır.
Bölge Başkanlığı istifa, ölüm ya da herhangi bir nedenle boşaldığında birinci yardımcısı vekâlet eder ve en geç 15 gün içerisinde seçim yapılır.
3. BÖLGE BAŞKANLIKLARININ GÖREVLERİ:
a)Bölgesindeki il ve ilçe teşkilatlarının çalışmalarını denetlemek.
b) Partinin hayata geçireceği hizmetler hakkında bilgilendirmek ve eğitimlerini yapmak.
c) İl başkanlıklarından gelen öneri, şikâyet ve projeleri değerlendirmek.
d) Bölgelerindeki illerin, (büyük şehirlerde ilçelerin) sorunlarına çözüm projeleri oluşturmak, uygulanması için gerekli çalışmaları, parti merkezi ile iş birliğiyle hayata geçirmek.
e) İl başkanlıkları seçimlerde adayların değerlendirmesini yapmak.
f) İl başkanlıklarının seçim çalışmalarını takip etmek.
g) İllerin Belediye Başkanı ve milletvekili aday başvurularını değerlendirmek ve karara bağlamak.
h) Adayların seçim çalışmalarını genel merkezin belirlediği şekilde olup olmadığını denetlemek.
i) Genel merkezin belirlediği seçim çalışmalarına aykırı kampanya yapan adayların, adaylıklarını iptal etmek.
j) Bölgelerindeki sorunlara çare olacak projeler üretmek.
A. İL ÖRGÜTLERİ
İl Organları:
Madde 39 – İl örgütü organları şunlardır:
a) İl Meclisi
b) İl Yönetim Kurulu
c) İl Başkanı
ç) İl Disiplin Kurulu,
d) İl Denetleme Kurulu
Organların Oluşumu:
Madde 36 – İl Başkanlığı ve Meclisi, Merkez Yönetim Kurulu’nun hazırlayacağı takvime göre üç yılda bir olağan; Merkez Yönetim Kurulu kararı, kendi üyelerinin beşte birinin çağrısı ya da seçim kurulunun seçim sonuçlarını iptali üzerine olağanüstü toplanır. Olağanüstü toplantı 30 gün içerisinde yapılır.
İl Meclisi ve il başkanlığı seçimleri, Merkez Yönetim Kurulu tarafından belirlenir genel sekreterlik ve il başkanlıkları tarafından en az 30 gün önceden duyurusu yapılır.
İl seçimleri, Genel Merkez tarafından her ile özel hazırlanmış internet sayfası üzerinden veya SMS ile halkın oy vermesi ile seçim yapılır.
Genel Merkez’in belirlemiş olduğu özellikleri taşıyan her Türkiye doğumlu vatandaş aday olabilir.
En çok oy alan aday il başkanı seçilir.
Seçilen il başkanı erkek ise birinci yardımcısı kadın olur.
Seçimi kazanamayan başkan adayları il meclisinde görev alacaktır.
İl Meclisi çarşaf listeden, tercihli oyla yine aynı internet sayfası üzerinden halk tarafından seçilir.
İlçe başkanları, İl Meclisi’nin doğal üyeleri olarak görev alır.
Seçimlerden en geç bir hafta sonra İl Yönetim Kurulu seçimi, İl Meclisi tarafından yapılır.
İlçe Başkanları yönetim kurulunda görev alamazlar.
İl Meclisi; Disiplin Kurulu ve Denetleme Kurulu Üyelerini de aynı toplantıda seçer.
İl yönetim kurulu 7 kişiden az olamaz.
İl başkanlıkları, İl Meclisi ve yönetim kurulu partinin tüzüğüne, genel merkez kararlarına aykırı bir karar alamaz ve çalışma yapamaz.
İl başkanlıkları, şehirlerin sorunlarına çözüm için sunduğu proje ve önerilerinden sorumludur.
Vaatlerini belirledikleri sürede yerine getirmeyen başkan ve yönetim, Genel Merkez’in kararına gerek duymadan, yapılacak uyarı sonrasında görevi sona erer.
İl organlarının oluşumu, görevleri ve çalışma esasları merkez organlarına uyumlu olacak biçimde yönetmelikle düzenlenir
B. İLÇE ÖRGÜTLERİ
İlçe Örgütü Organları
Madde 37 – İlçe örgütü organları şunlardır:
a) İlçe Meclisi
b) İlçe Yönetim Kurulu
c) İlçe İlçe Başkanı.
d) İlçe Denetleme Kurulu
İLÇE BAŞKANLIKLARININ OLUŞUMU
Genel Merkezin belirlediği özellikleri taşıyan her Türkiye doğumlu vatandaş ilçe başkanlığına veya meclisine aday olabilir.
İlçe Başkanlığı ve İlçe Meclisi seçimleri, Genel Merkez tarafından oluşturulan internet sayfası üzerinden veya SMS ile halk tarafından yapılır.
En çok oy alan aday başkan seçilir.
Seçilemeyen adaylar, İlçe Meclisinde görev alacaklardır.
Seçimden en geç bir hafta sonra ilçe meclisi yönetim kurulunu ve denetleme kurulunu seçer.
Yönetim kurulu en az yedi asıl, beş yedek üyeden oluşur.
Denetleme Kurulu üç asıl, üç yedek üyeden oluşur.
Seçilen ilçe başkanı erkek ise birinci yardımcısı kadın olur.
İlçe organlarının ve yardımcı birimlerinin oluşumu, yetki ve görevleri ile üye sayıları görevden alınma biçimleri, il örgütünün yapısına uygun olarak yönetmelikle düzenlenir.
C. BELDE ÖRGÜTLERİ:
Oluşumu:
Madde 38 –
a)Belde Başkanlık seçimleri ilçe seçimlerinden en az bir ay önce yapılır.
b) Belde Başkanlığı ve yönetim kuruluna, Genel Merkezin belirlediği özellikleri taşıyan, Türkiye doğumlu herkes aday olabilir.
c) Belde başkanlığı yönetimi bir başkan, en az yedi asıl ve 5 yedek üyeden oluşur.
d) Seçimler, belde başkanlığında kurulan sandıklarda halkın oy vermesi ile yapılır.
e) Her aday sandık görevlisi olarak bir kişi bulundurur.
f) Seçimler; gizli oy açık sayım ile yapılır.
g) En çok oy alan aday belde başkanı seçilir.
h) Yönetim Kurulu çarşaf liste ile yapılır.
TEMSİLCİLİK
Madde 39 – İlçe örgütleri, il yönetim kurullarının izniyle kendilerine ya da belde örgütlerine bağlı mahalle ve köy temsilcilikleri oluşturulabilir. Temsilcilikler, ilçe yönetim kurulunca atanan biri baştemsilci olmak üzere, en çok üç temsilciden oluşur.
Parti örgütlenmesi henüz başlayan il veya ilçelerde il ve ilçe organlarının fiziki olarak oluşturulamadığı durumlarda, partiyi temsil etmek, toplumsal gelişmelere müdahil olmak ve parti örgütlenmesini hızlandırmak adına merkez yönetim kurulu kararıyla biri baştemsilci olmak üzere, en çok üç temsilciden oluşan il ve ilçe temsilcilikleri açılabilir. Açılan temsilcilik en geç bir yıl içerisinde bulunduğu il ve ilçe organlarının oluşumunu sağlamak üzere kurultayın toplanmasını sağlar.
İl İlçe Mahalle ve köy temsilciliklerinin oluşumu ve görevleri yönetmelikle düzenlenir.
Ç. YÖNETİM KURULLARININ GÖREVLERİ VE ÇALIŞMA KURALLARI
Görevler:
Madde 40 – Yönetim kurulları, kendi görev bölgelerinde partinin başarısı ve amaçlarının gerçekleştirilmesi için yapılacak çalışmaları verimli ve uyumlu biçimde yürütmekle yükümlüdürler.
Görevleri şunlardır:
a) Programı, tüzük kurallarını ve üst organ kararlarını uygulamak; alt yönetim birimlerinin bunlara uymasını sağlamak ve denetlemek,
b) Partinin tüzük ve programını, politikalarını açıklamak ve benimsetmek için çalışmak,
c) Başka partilerin çalışmalarını izlemek,
ç) Partinin üye sayısının çoğaltılması için çalışmak,
d) Hazırlanan parti içi eğitim programlarını uygulamak,
e) Üst organın bilgisi ile görev bölgesinde, siyasal, toplumsal, kültürel ve bilimsel konularda çalışma birimleri, komisyonlar kurmak, toplantılar ve başka etkinlikler düzenlemek,
f) Genel ve yerel seçimlerde parti adaylarının kazanması için gerekli çalışmaları yapmak
g) Bir önceki yıla ilişkin uygulama sonuçlarını gösteren kesin hesabı Nisan ayı, ilçeleri de içerecek biçimde il örgütünün yıllık bütçesini de Ekim ayı sonuna değin Genel Saymanlığa göndermek,
ğ) Süresi içinde yasal haklarını kullanmak, görevlerini yerine getirmek,
h) Üyelere, yerel gereksinimlere göre sekreterlik ve saymanlık dışında da görevler vermek, görevleri değiştirmek, görevden almak,
ı) Yasaların ve parti içi düzenlemelerin kendisine yüklediği öteki görevleri yapmak.
Çalışma Kuralları
Madde 41 – Yönetim kurulları en geç ayda bir, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve aynı çoğunlukla karar alır. Kararlar, deftere yazılır ve imzalanır.
Özürsüz olarak üst üste üç olağan toplantıya gelmeyen üyenin üyeliği düşer. Yerine yedeği gelir.
Her yönetim kurulu, yaptığı çalışmaları ayda bir üst yönetim birimine rapor eder.
Her birim başkanı, o yerde Partinin temsilcisidir. O birimdeki bütün çalışmaların ilk sorumlusudur. Bu sorumluluk ve başkanlık bir yönetim kurulu üyesine devredilemez.
Başkan, sorumluluk bölgesi içindeki yurttaşlarla ilişkileri düzenler, onların sorunlarının çözümü için her türlü girişimde bulunur. Disiplin kurulu dışındaki kurulları, alt kurulları toplantıya çağırabilir, gerekli gördüğünde toplantılara başkanlık eder, Parti üyelerine görev verir.
Başkana yokluğunda, başkan yardımcısı vekâlet eder.
Başkan ile yönetim kurulu üyeleri, göreve geldikten sonraki yedi gün içinde mal bildirimlerini birim hizmet binasının kolayca görülebilecek bir yerine asarlar. Bir örneğini de genel sekreterliğe gönderirler.
Görevleri sona erdiğinden yeniden mal bildiriminde bulunurlar.
Yönetim kurulları, partinin her türlü yazışmalarını, üye yazım işlerini, Tüzük ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütmek üzere gizli oyla ve salt çoğunlukla bir sekreter seçerler.
Yönetim kurulları, gelir, gider ve hesap işlerini yürütmek, muhasebe kayıtlarının zamanında ve yasalara uygun olarak tutulmasını sağlamak üzere gizli oyla ve salt çoğunlukla bir sayman üye seçerler.
Görevden Alma
Madde 42 -Yasaya, Tüzüğe ve yönetmeliklere göre belirli sürelerle yapılması gereken görevleri yapmayan veya Partinin ilkeleri ile bağdaşmayan tutum ve davranışları olan; il başkanı ve/veya il yönetim kurulu, Merkez Yönetim Kurulu; ilçe başkanı ve/veya ilçe yönetim kurulu, il yönetim kurulu; belde başkanı ve/veya belde yönetim kurulu, ilçe yönetim kurulu tarafından üçte iki çoğunlukla ve gizli oyla görevden alınır.
Parti çalışmalarını aksatan il, ilçe ve belde başkanları ve yönetim kurulları, üst yönetim kurulunca yazılı olarak uyarılır. Üst yönetim kurulunca yazılı olarak uyarılanlar en çok 30 günlük süre içinde uyarının gereklerini yerine getirirler. Uyarının gereklerini yerine getirmeyenler görevden alınır.
Görevden alınan; mahalle veya köy temsilcisi, belde başkanı veya belde yönetim kurulu üyeleri yedi gün içinde, il yönetim kuruluna itiraz edebilir, il yönetim kurulunun vereceği karar üzerine 7 gün içerisinde Merkez yönetim kuruluna, merkez yönetim kurulu kararına karşı ise büyük kurultayda itiraz hakkını kullanabilir.
İlçe başkanı veya ilçe yönetim kurulu üyeleri yedi gün içinde, Merkez Yönetim Kurulu’na itiraz edebilir. Merkez yönetim kurulu kararına karşı ise ilk büyük kurultayda itiraz hakkını kullanabilir.
Görevden alınan il başkanları ve il yönetim kurulu üyeleri Parti Merkezine itiraz hakkını kullanabilirler. Parti meclisinin salt çoğunlukla vereceği kararlar kesindir.
İtiraz hakkı, görevi bırakmada ve devretmede geciktirme nedeni olamaz.
Görevden Alınanların Yerine Seçim
Madde 47 – İl başkanı görevinden alınmış ve yerine atama yapılmamışsa, il yönetim kurulu, üç gün içinde kendi üyeleri arasından üye tam sayısının salt çoğunluğu ile yeni il başkanını seçer. Yeni il başkanı, ilk kurultaya kadar görev yapar.
İlçe başkanı görevinden alınmış ve yerine atama yapılmamışsa; üç gün içinde kendi üyeleri arasından üye tam sayısının salt çoğunluğu ile yeni ilçe başkanını seçer. Yeni ilçe başkanı ilk kurultaya kadar görev yapar.
Belde başkanı görevinden alınmış ve yerine atama yapılmamışsa; ilk kurultaya kadar görev yapmak üzere yeni belde başkanı, üç gün içinde kendi üyeleri arasından üye tam sayısının salt çoğunluğu ile seçilir.
Başkan ve yönetim kurulu birlikte ya da yalnız yönetim kurulu görevden alınmış ise; üst yönetim birimi bir geçici kurul görevlendirir.
Geçici kurullar, il kurultayını 30 gün, ilçe kurultayını 30 gün, belde kurultayını 30 gün içinde olağanüstü toplar.
Seçim Döneminde Görevden Alma
Madde 50 – Merkez Yönetim Kurulu, yerel ve genel seçim takviminin başlangıcından oy verme gününe kadar geçen süre içinde çalışmaları yetersiz görülen ya da verilen görevleri yerine getirmeyen başkanı ve kısmen ya da tamamen yönetim kurulunu görevden alabilir; yönetim kurulunun tüm üyelerinin görevden alınması durumunda kurultaya kadar yeni bir yönetim kurulu atayabilir.
Bu birimlerde oy verme gününden otuz gün sonraki ilk pazar günü meclis toplanır ve ilgili organlar seçilir.
Seçimler
Madde 43 – Partide her derece seçim, Siyasal Partiler Yasası’ndaki esaslara göre yapılır. Parti içi seçimlerde “Çarşaf Liste” yöntemi uygulanır. Sıralama, soyadına göre, divanca düzenlenir.
Adaylık için divana yazılı başvuru gerekir. Divan, seçim başlamadan önce adayları ilân eder. Organlara seçilecek üye sayısının yarısından az işaretlenmiş oylar geçersiz sayılır.
Başkan ve yönetim kurulu, kendi kurultaylarınca gizli oyla ve ayrı ayrı seçilir. Eşit oy alan adaylar arasından kazanan kura ile belirlenir.
Herhangi bir kurula seçilen kişinin seçilme koşullarını taşımadığı üst birimler ya da Genel Merkez’ce saptandığı takdirde o kimsenin kurul üyeliği düşürülür ve yerine yedeği çağrılır.
Aynı aileden ana baba, eş ve çocuklar ile teyze, amca hala gibi 1. derece akrabalar seçime katılabilirler ancak aynı organda görev alamazlar. Kimse birden fazla yönetim kurulunda görev alamaz.
Seçimle göreve gelenler, Parti Tüzüğü’ne, Parti hukuku ve Parti disiplinine uydukları sürece, seçimle giderler.
Seçimlere İtiraz
Madde 44 – İl ilçe ve belde başkan, yönetim kurulu ve meclis üyesi seçimlerine, adaylar 3 gün içerisinde itiraz edilebilir. İtirazlar ilgili ilçe seçim kurulu tarafından karara bağlanır.
Yargı Kararı ile Kurultay
Madde 45 – Seçim kurulunun seçimi iptal etmesi durumunda, seçim 7 gün sonra yenilenir. Bu kurultayda, yalnızca seçim yapılır.
Seçimlerin iptaline neden olan sorumlular hakkında disiplin kuralları uygulanır.
BÖLÜM V
SEÇİMLER VE MECLİSLERİN PARTİ ORGANLARI
A. GENEL VE YEREL SEÇİMLER
Aday Belirleme:
Madde 46 – Yasal yeterliliğe sahip her üye genel ve yerel seçimlerde partiden aday adayı olma hakkına sahiptir.
TBMM adaylarının, yargı denetiminde bütün üyelerin katıldığı önseçimle belirlenmesi esas olmakla birlikte, önseçim yapılamayan durumlarda aşağıdaki yöntemler uygulanır:
a) Parti organlarının yönetim, gözetim ve denetiminde, gizli oy açık sayım yöntemiyle yapılan aday yoklaması biçiminde aday belirleme,
b) Yerel örgüt organlarının yazılı görüşü alınarak Parti Meclisi’nce merkez yoklaması ile aday belirleme,
c) TBMM üye tam sayısının yüzde beşini aşmamak üzere, ili, seçim çevresi, aday listesindeki sırası, önseçim veya aday yoklama tarihinden en az on gün önce Yüksek Seçim Kurulu’na bildirilerek Parti Meclisi kararı ile merkez (kontenjan) adayları belirleme.
Yerel seçimlerde adaylık koşulları ve aday belirleme yöntemi yukarıdaki kural ve yöntemler esas alınarak belirlenir.
Aday Adaylığının Önkoşulları:
Madde 47 – Aday adaylığı için, yasalarda belirlenenlerle birlikte aşağıdaki ön koşullar aranır:
a) İl, ilçe ve belde başkan ve yönetim kurulu üyeleri aday adayı olabilmek için yasaların öngördüğü sürede bu görevlerinden ayrılmak zorundadırlar.
b) Aday adayları, Genel Merkez hesabına Merkez Yönetim Kurulu’nun belirleyeceği miktarda para yatırmak zorundadırlar.
c) Adaylar, birden fazla yöntemle aday adayı olamazlar.
ç) Aday adaylarının durumları Merkez Yönetim Kurulu’nca incelenir ve Parti Meclisi’nin kararına sunulur.
d) Aday listesinde bir eksilme olursa, yasal süre içinde liste, Parti Meclisi’nce tamamlanır.
e) Adayların, bakmakla yükümlü oldukları eş ve çocuklarına ait olanlar dâhil, Genel Merkeze mal bildirimi vermeleri zorunludur. Parti Meclisi bu bildirimlerin uygun biçimde açıklanmasına karar verebilir.
Aday adayları önseçim süresince dürüstlük ve açıklık ilkelerine uygun davranmakla yükümlüdür.
B. MECLİSLERİN PARTİ ORGANLARI
Parti Meclis Grupları
Madde 48 – TBMM ve yerel yönetim meclis grupları, Partinin bu meclislere seçilen üyelerinden oluşur.
İl genel meclisi ve belediye meclis gruplarının çalışma esasları yönetmelikle düzenlenir.
Grup İç Yönetmeliği
Madde 49 – TBMM Parti grubunun ve organlarının oluşumları ve çalışma esasları, yasalara ve tüzüğe uygun olarak kendi hazırlayacakları iç yönetmelikle düzenlenir.
Partinin Genel Başkanı milletvekili seçilmişse Meclis Grubu’nun da başkanıdır.
BÖLÜM VI
PARTİ GELİRLERİ VE GİDERLERİ
A. GELİRLER
Gelir Kaynakları:
Madde 50 – Partinin gelir kaynakları şunlardır:
a) Üyelerin giriş ve yıllık ödentileri,
b) Partinin genel ve yerel seçim aday adaylarından alınan adaylık ödentileri,
c) Partinin, TBMM ve yerel yönetim organlarına seçilen üyelerinden alınan grup ödentileri,
ç) Partinin kimlik, bayrak, rozet, yayın gibi ürünlerinin satışından elde edilen gelirler,
d) Parti etkinliklerinden ve lokallerinden sağlanan gelirler,
e) Parti malvarlığından elde edilen gelirler,
f) Yasalara ve Tüzüğe uygun olarak verilen bağışlar ve diğer gelirler,
g) Devlet katkıları.
Parti gelirleri tüzel kişilik adına Genel Merkez’e aittir. Genel Merkez, alt kademe örgütlere harcama yetkisi verir.
Parti gelirlerinin örgüte paylaşım oranları Parti Meclisi tarafından belirlenir.
Parti gelirleri, Merkez Yönetim Kurulu’nun belirleyeceği banka ya da bankalarda tutulur.
Parti gelirlerini toplayan görevli, topladığı gelirleri yirmi dört saat içinde belirlenen banka şubesine yatırmak zorundadır.
Parti gelirleri hiç kimseye, borç, kredi ya da yardım olarak verilemez.
Üyelik Ödentileri
Madde 51 – Üyelerden 100 lira giriş ödentisi ve aylık 50 lira üyelik ödentisi alınır. Üniversite öğrencilerinden giriş ödentisi ve aylık ödenti alınmaz.
Parti meclisi üyelerinden ve Merkez yürütme kurulu üyelerinden asıl üye ödentisinin 5 katı aylık ödenti alınır.
Ödentisini 1 yıl boyunca mazeretsiz ödemeyen ya da aksatan üyeye, ödemesi için uyarı yazısı yazılır. Buna karşın ödentisi ödemeyen üye seçme ve seçilme hakkını kullanamaz.
B. GİDERLER
Harcama Biçimi:
Madde 52 – Parti harcamaları belgelere dayanarak yapılır.
Genel Merkezde harcamalar, Genel Başkan, Genel Sekreter, Genel Sayman ve Merkez Yönetim Kurulu’nun belirlediği bir üyeden en az ikisinin imzası ile yapılır.
Günlük harcamalar için Merkez Yönetim Kurulu kararı ile parti kasasında nakit para tutulabilir.
Belirli miktarı aşmayan ödemeler için miktarı belirtilerek alt birimlere ödeme yetkisi verilebilir.
C. KURALLAR
Gelir ve giderlerde kurallar:
Madde 53 – Tüm parti hesapları bilanço esasına göre tutulur. Gelir ve harcamalar, parti içi eğitim, yardımcı kuruluş payları bütçede gösterilir. Üç aylık sonuçlar Merkez Yönetim Kurulu’nda, yıllık sonuçlar Parti Meclisi’nde incelenip onaylanır.
Parti gelirlerinin toplanması ve harcanması, alım satım komisyonları ve avansların kullanımıyla ilgili esaslar yönetmelikle düzenlenir.
BÖLÜM VII
DİSİPLİN İŞLERİ
A. DİSİPLİN KURULLARI
Oluşum:
Madde 54 – Parti’nin Merkez Disiplin Kurulu, il disiplin kurulu, TBMM Disiplin Kurulu olmak üzere üç tür disiplin kurulu vardır. Disiplin kurulları başkan, sekreter ve üyelerden oluşur. Oluşan kurulda avukat savcı hâkim veya hukuk konusunda öğretim görevlisi mesleklerini icra etmiş kişi var ise kurula o kişi başkanlık eder, diğer hallerde kurul kendi içinde görev bölümü yapar. Birden fazla hukukçunun kurulda olması hallerinde gizli oy açık sayımla seçim yapılır.
İlçe ve belde örgütleri disiplin kurulu oluşturamazlar. Bu görev, il disiplin kurulu tarafından üstlenilir.
Aynı disiplin kurulunda eşler, kardeşler, ana babalarla, çocuklar, damatlar ve gelinler birlikte görev üstlenemezler.
Disiplin Kurulu üyeleri parti ile iş ilişkisinde bulunamazlar; iş ortakları hakkında disiplin işlemi yapamazlar. Eşler, kardeşler, ana babalarla, çocuklar, damatlar ve gelinler ve ayrıca hala amca teyze ve bunların çocuklarına ilişkin disiplin konularına aynı ilin disiplin kurulu bakamaz. Bu tür disiplin konularına en yakın il disiplin kurulu bakar.
Disiplin kurulları üye tam sayısının en az üçte iki çoğunluğuyla toplanır ve hazır bulunan üyelerin çoğunluğu ile karar verir
Disiplin Kurulu kararları, usulüne uygun olarak düzenlenen onaylı bir deftere yazılır ve katılan üyelerce imzalanır. Kararlarda muhalefet şerhleri de yer alır. Kararlar ilgili kişiye ve Parti örgütüne yazılı olarak bildirilir.
Disiplin işlemleri yazılı belgeler üzerinde başlar; disiplin kurulu ya da ilgili üyenin istemesi durumunda tanık dinlenebilir.
Disiplin Suçlarında Yetki
Madde 55 – Parti suçlarını cezalandırma görev ve yetkisi disiplin kurullarınındır.
Parti suçlarının, yargı organlarının görev ve yetki alanına girmesi, disiplin işlemi yapılmasına engel olmaz.
Merkez organlarında görev alanların, TBMM üyelerinin, il başkanlarının, il yönetim kurulu üyelerinin, büyükşehir ve il merkez belediye başkanlarının, il genel meclisi üyelerinin, il disiplin kurulu başkan ve üyelerinin parti suçları, Merkez Yönetim Kurulu’nun istemi ya da başvuru üzerine Merkez Disiplin Kurulu’nca;
İlçe başkanlarının ve ilçe yönetim kurulu üyelerinin, ilçe ve belde belediye başkanlarının, belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyelerinin parti suçları, başvuru üzerine İl Disiplin Kurullarınca;
TBMM üyelerinin grup disiplinine, TBMM Parti grubu iç yönetmeliğine, grubun bağlayıcı kararlarına aykırı eylemlerinden doğan Parti suçları, başvuru üzerine TBMM Parti Grubu Disiplin Kurulu’nca karara bağlanır.
TBMM üyelerinin Parti’den kesin çıkarılmasını gerektiren suçlar, Merkez Disiplin Kurulu ve TBMM Parti Grubu Disiplin Kurulu’nun ortak toplantısında oy birliği ile karara bağlanır. Alınan kararlara karşı Parti meclisinde itiraz edilebilir.
Genel başkan, hakkında partiden kesin uzaklaştırmayı gerektiren suçlar kapsamında merkez disiplin kurulunun oy birliği ile vereceği uzaklaştırma kararları parti meclisinin, üçte iki nispette üyenin oyuyla onaylandıktan sonra yürürlüğe girer.
Genel sekreter, genel sayman, merkez yürütme kurulu üyeleri ve parti meclisi üyeleri hakkında partiden kesin uzaklaştırmayı gerektiren suçlar kapsamında merkez disiplin kurulu oy birliği ile karar alır. Oy birliği ile vereceği uzaklaştırma kararlarına karşı parti meclisine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
Görev ve Yetkileri
Madde 56 – Disiplin kurullarının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Görev alanlarına giren disiplin konularında soruşturma yapmak ve karar almak,
b) Cezalar konusunda ilgili karar ve yürütme organlarına bilgi vermek,
c) Disiplin cezaları kaldırılması hakkında yetkili organlara görüş bildirmek,
ç) Kendi kurultaylarına rapor vermek.
B. SUÇLAR VE CEZALAR
Suç Oluşturan Eylemler ve Cezaları:
Madde 57 – Tüm üyeler Parti’nin anlayış ve ilkelerini korumak ve partili partisiz öteki kişilerin hak ve özgürlüklerine saygılı davranmakla yükümlüdürler.
Üyelerin Partiye zarar vermeyen yapıcı düşünce, eleştiri ve eylemleri kusur ve suç kapsamına alınamaz ve sorgulanamaz.
Partililerin, Partiye yönelik kusur ve suç sayılan eylemleri ile bunlara disiplin kurullarınca verilebilecek cezalar şunlardır:
1 – Uyarma: Yazılı olarak dikkat çekmektir. Uyarmayı gerektiren eylemler şunlardır:
a) Partililerle kişisel sürtüşmelere girmek,
b) Parti içi ilişkilerde kişisel çıkar gözetmek,
c) Gerçeğe aykırı olarak partide kendisine belli görevler verilmiş gibi davranmak, parti içi yazışmalarda kademelere uymamak,
ç) Zorunlu olmadığını, yarar sağlamayacağını bilerek parti içi yazışmalarda aşama sırasına uymamak,
d) Verilen görevleri savsaklamak, geciktirmek, yapmaktan kaçınmak.
2 – Kınama: Yazılı olarak kusur bildirmektir. Kınamayı gerektiren eylemler şunlardır:
a) Parti içinde ayrımcılık yapmak,
b) Söylentilerin yayılmasına katkıda bulunmak,
c) Gizlilik kararı alınarak yapılmış toplantılarda konuşulanları, belgeleri, kararları açıklamak,
ç) Parti adaylarının seçimi yitirmeleri için çalışmak,
d) Partiye güven, bağlılık ve sempatiyi azaltıcı söz, davranış ve etkinliklerde bulunmak,
e) Uyarılara karşın, ödentileri düzenli ödememek.
Kınama cezası alanlar, bir yıl süre ile seçimle gelinen görevlere aday olamazlar. Seçilmiş olanların görevleri düşer.
3 – Geçici çıkarma: Parti ya da TBMM Parti Grubu üyeliği ile ilişiğin üç aydan oniki aya kadar kesilmesidir. Geçici çıkarmayı gerektiren eylemler şunlardır:
a) Üyelere sözlü saldırıda bulunarak ya da başka biçimde, Parti’nin çalışma düzenini bozmak,
b) Parti üyelerini haksız yere suçlamak, onların kesin çıkarma dışında bir ceza almalarına yol açmak,
c) Seçim ve sandık kurullarındaki görevlere gitmemek,
ç) Seçimlerin iptaline neden olacak eylemlerde bulunmak.
Geçici çıkarma cezası alanlar, cezaları süresince Parti üyelerine tanınan hakları kullanamaz; ancak üyelikle ilgili tüm yükümlülüklerini yerine getirirler.
4 – Kesin Çıkarma: Parti ya da TBMM Parti Grubu üyeliği ile ilişiğin sürekli kesilmesidir. Kesin çıkarmayı gerektiren eylemler şunlardır:
a) Programda yer alan temel görüşlere ve tüzüğün ana kurallarına, Büyük Kurultay ve yetkili organların bunlarla uyumlu kararlarına açıkça aykırı davranışlarda bulunmak,
b) Üye yazımında ve parti içi seçimlerde hile yapmak,
c) Parti adaylarına karşı, başka parti ve adaylardan yana çalışmak,
ç) Parti içi seçimler ve aday belirlemelerde seçmenleri çıkar karşılığı etkileme girişiminde bulunmak,
d) Partiyle ilgili yer ve etkinliklerde şiddete başvurmak,
e) Büyük Kurultay, kurultay, grup ve meclis işlemlerinin, seçimlerinin ve çalışmalarının yasa, Tüzük ve yönetmelik kurallarına uygun olmasını, başarılı sonuçlar vermesini engellemek, çıkmaza girmesine yol açmak amacıyla yetkili organlara ve kişilere karşı Tüzüğe uygun itirazlar dışında, her türlü eylemde bulunmak.
f) Parti üyelerine belirli bir amaçla asılsız suçlamalar yönelterek onların kesin çıkarma cezası olmalarına neden olmak.
Yukarıda sayılmayan ancak, yasalara, tüzüğe, Parti programına aykırı olan, Parti’ye şu ya da bu ölçüde zarar veren eylemlerden sorumlu olduğu saptanan üyeler de, eylemlerinin ağırlık derecesine uygun disiplin cezaları ile cezalandırılır.
Disiplin yaptırımı uygulayabilmek için, hakkında soruşturma açılan üyenin belli bir Parti suçu işlediği konusunda her türlü duraksamayı ortadan kaldıracak somut verilerin elde edilmesi zorunludur. Disipline ilişkin kararlar, bu tür verilere dayandırılır.
Tüm disiplin cezaları Parti Kütüğü’ne işlenir. Kesin çıkarma cezası alanlar Genel Sekreterlik tarafından Parti örgütüne duyurulur.
BÖLÜM VIII
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
A. TUTULACAK DEFTER DOSYA VE BELGELER
Defter ve Dosyalar
Madde 58 – Parti genel merkeziyle il ve ilçelerde tutulacak belli başlı defter ve dosyalar şunlardır:
a) İlçe başkanlıklarında tutulacak üye kayıt başvuru defteri,
b) Genel Sekreterlik’çe Parti Kütüğü’ne göre oluşturulup ilçe başkanlıklarına yollanacak üye kayıt defteri,
c) Genel Merkez ve diğer örgüt kademelerinde tutulacak karar defterleri,
ç) Genel Merkez ve diğer örgüt kademelerinde tutulacak gelen ve giden evrak defterleri,
d) Genel Merkez ve diğer örgüt kademelerinde tutulacak gelir ve gider defterleri,
e) Genel Merkez ve diğer örgüt kademelerinde tutulacak demirbaş defterleri,
f) Yasa, Tüzük uyarınca tutulması gereken ya da Merkez Yönetim Kurulu’nca gerekli görülen defter, dosya ve belgeler.
B. DEĞİŞİK KONULAR
Teknolojiden Yararlanma:
Madde 59 – Parti kayıtlarının ve gerekli bilgilerin tutulması, hızlı iletişimin sağlanması konusunda bilgisayar, faks (bilgigeçer), telefon ve diğer teknolojik olanaklardan yararlanılır; ancak belgelerin asılları ayrıca saklanır.
Devamsızlık
Madde 60 – Organlarda görev alan üyeler, bu görevlerini aksatmadan yürütmek zorundadırlar. Üyesi olduğu organın toplantısına üç kez üst üste özürsüz katılmayan kişinin üyeliği sona erer.
Organlarda Görev Alabilme Koşulları
Madde 61 – Organlarda görev alanlarla genel ve yerel seçimlerde seçilenler, kendileri ve birinci derece yakınları ile ilgili mal bildirimi vermek zorundadırlar.
Uyarı dışında disiplin cezası sürenler, organlara aday olamazlar.
Parti Meclisi ve Merkez Yönetim Kurulu üyeliği dışında Partide aynı anda birden fazla seçimli organda görev alınamaz.
Organlara seçilenler, partide ücretli personel olarak çalışamazlar.
Başarısız Yönetimlerin Çekilmesi
Madde 62 – Oy oranı bir önceki seçimden düşük olan hallerde Genel Başkan, merkez yönetim kurulu ve parti meclisi görevden çekilmiş sayılır ve 45 gün içerisinde büyük kurultay toplanır.
Oy oranı bir önceki seçimden düşük olan il ilçe ve beldeler ile köy ve mahalle temsilcilikleri de görevden çekilmiş sayılırlar. İl ve ilçelerde beldelerde 30 gün içerisinde genel kurul toplanır. Köy ve Mahalle temsilciliklerine ise genel kurul sonrası yeni görevlendirmeler yapılır.
